Οι μητροπόλεις και οι παγκόσμιες πρωτεύουσες έχουν τη δύναμη να
επιβάλουν νέα ήθη στον κόσμο λειτουργώντας ως πόλος έλξης για τα
γράμματα και τις τέχνες, τον πλούτο και την πολιτική επιρροή...
Από τις ξακουστές μητροπόλεις του αρχαίου κόσμου μέχρι και τα σύγχρονα αστικά κέντρα, η Ιστορία γράφεται τις περισσότερες φορές εντός των τειχών τους.
Τι γίνεται όμως με μικρότερες πόλεις που βρυχώνται κάποιες φορές δυνατότερα από κάθε αντίζηλο μεγαθήριο;
Μιλάμε για κωμοπόλεις με κληρονομιά και άνεμο επιρροής που υπερβαίνει κατά πολύ τα στενά όριά τους, καταφέρνοντας το σχεδόν ακατόρθωτο: να αφήσουν το στίγμα τους βαθιά χαραγμένο στον πλανήτη.
Η λίστα μας δεν περιλαμβάνει φυσικά όλα τα παραδείγματα του κόσμου, λειτουργεί απλώς ως υπενθύμιση για το πώς οι μικροί και ταπεινοί μπορούν να κάνουν πράγματα μεγάλα…
Μπέθελ – ΗΠΑ
Πληθυσμός: 4.255 κάτοικοι
Η παντελώς άγνωστη αμερικανική κωμόπολη έγινε δημοφιλής το 1969 όταν 500.000 άνθρωποι κατέκλυσαν τη φάρμα του Max Yasgur για «Τρεις Ημέρες Ειρήνης και Μουσικής». Σωστά καταλάβατε, μιλάμε για το φεστιβάλ Woodstock που κράτησε τελικά 4 μέρες αντί για τις 3 προγραμματισμένες. Από τις 15-18 Αυγούστου 1969 η γιορτή της μουσικής έβαλε την Μπέθελ στον παγκόσμιο χάρτη όταν οι 60.000 κόσμου που περίμεναν οι διοργανωτές άγγιξαν το μισό εκατομμύριο! Το τέλος μάλιστα του θρυλικού μουσικού γεγονότος συνοδεύτηκε με το μεγαλύτερο κυκλοφοριακό κομφούζιο της αμερικανικής ιστορίας, παραλύοντας τους δρόμους της Νέας Υόρκης. Το αντιπολεμικό και χίπικο φεστιβάλ είχε μόλις γεννηθεί…
Μάαστριχτ – Ολλανδία
Πληθυσμός: 121.831 κάτοικοι
Η ήρεμη ολλανδική πόλη έβλεπε τον χρόνο να περνά ράθυμα μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’90, όταν υπογράφηκε εκεί η ομώνυμη συνθήκη που θα οδηγούσε στη δημιουργία της Ενωμένης Ευρώπης! Η σημαντικότερη συνθήκη που υπογράφηκε ποτέ σε ευρωπαϊκό έδαφος κατά τη σύγχρονη ιστορία δεν θα είχε όμοιό της σε οικονομικό, πολιτικό, κοινωνικό και πολιτιστικό αντίκτυπο, με τις χώρες που την υπέγραψαν να εγκαινιάζουν μια εντελώς νέα εποχή για τους πολίτες τους. Η Συνθήκη του Μάαστριχτ υπογράφηκε στις 7 Φεβρουαρίου 1992 και έστειλε την πόλη μια για πάντα στην παγκόσμια φήμη…
Sighisoara – Ρουμανία
Πληθυσμός: 27.000 κάτοικοι
Την ώρα που το όνομα της πόλης σε πολύ λίγους λέει κάτι, ας διευκολύνουμε τα πράγματα αναφέροντας ότι βρίσκεται εγκατεστημένη στην Τρανσιλβανία. Ναι, στα Καρπάθια Όρη. Και έχει συνδεθεί με τον Βλαντ Γ’, τον πρίγκιπα της Βλαχίας. Τον Βλαντ τον Παλουκωτή δηλαδή. Ναι, τον Δράκουλα! Ο άνθρωπος που ενέπνευσε τον Μπραμ Στόκερ να γράψει ένα από τα απόλυτα μπεστ-σέλερ του πλανήτη και να ασχοληθεί εκτενώς ο κινηματογράφος με τα καμώματά του γεννήθηκε και μεγάλωσε στην πολίχνη αυτή της Τρανσιλβανία…
Αρλ – Γαλλία
Πληθυσμός: 53.000 κάτοικοι
Κατά τον 1ο αιώνα π.Χ., ο Ιούλιος Καίσαρας παραχώρησε τα εδάφη που υφάρπαξε από τις τοπικές φυλές στις νικηφόρες ρωμαϊκές λεγεώνες του. Σύντομα η πόλη θα γινόταν ένα δεύτερο μητροπολιτικό κέντρο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, γνωστό ως «Μικρή Ρώμη της Γαλατίας», και θα φιλοξενούσε μια σειρά από εντυπωσιακά δημόσια κτίρια, που αποτελούν πλέον Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Μπόλικους αιώνες αργότερα, ένας άσημος ζωγράφος του 19ου αιώνα θα συνέδεε άρρηκτα το όνομά του με την πόλη, ζώντας και ζωγραφίζοντας πολυάριθμα τοπία της. Μιλάμε φυσικά για τον Βίνσεντ Βαν Γκογκ, ο οποίος όταν έκοψε το αυτί του το 1888 μεταφέρθηκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο της Αρλ, ένα κτίριο του 16ου αιώνα με διακοσμημένους κήπους, τους οποίους βέβαια και απαθανάτισε με τον χρωστήρα του…
Γιόρκταουν – ΗΠΑ
Πληθυσμός: 65.464 κάτοικοι
Η μικρή και ήσυχη αμερικανική πολίχνη δεν διεκδικεί δάφνες για τον τουρισμό της ούτε φυσικά και για την ξέφρενη νυχτερινή ζωή της. Στα εδάφη της ωστόσο δόθηκε η αποφασιστική μάχη του αμερικανικού Πολέμου της Ανεξαρτησίας, η οποία θα έδινε τέλος στις εχθροπραξίες και θα οδηγούσε στην ανακήρυξη των ΗΠΑ ως ανεξάρτητου κράτους από τον εδώ και αιώνες βρετανικό ζυγό. Εδώ γεννήθηκε λοιπόν ένα έθνος, την ίδια ώρα που ο απόηχος των γεγονότων θα κατέληγε στην κατάρρευση της βρετανικής κυβέρνησης. Το εντυπωσιακό Μνημείο του Θριάμβου, που κατασκευάστηκε το 1884, απαθανάτισε για πάντα τη δόξα του Γιόρκταουν…
Νταχάου – Γερμανία
Πληθυσμός: 43.255 κάτοικοι
Η μικρή πόλη του Νταχάου θα γινόταν γνωστή (διαβόητη δηλαδή) στον κόσμο συνδέοντας το όνομά της με μια από τις μελανότερες σελίδες της σύγχρονης ιστορίας. Κι αυτό γιατί το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου ήταν το πρώτο ναζιστικό κολαστήριο σε γερμανικό έδαφος, το οποίο χτίστηκε κοντά στη μεσαιωνική πόλη του Νταχάου κλέβοντάς της όλη τη «δόξα». Εδώ μετέφεραν αρχικά οι Ναζί τον ίδιο τους τον λαό, γερμανούς αντιφρονούντες δηλαδή και πολιτικούς αντιπάλους, ενώ αργότερα εδώ θα φυλακίζονταν, βασανίζονταν και εκτελούνταν όμηροι όλων των εθνικοτήτων και ηλικιών, αλλά και μειονοτικές ομάδες που μάζευε λυσσαλέα η ναζιστική θηριωδία από τα κατακτημένα εδάφη. Το Νταχάου λειτούργησε μέχρι την κατάρρευση της χιτλερικής Γερμανίας το 1945 βλέποντας χιλιάδες αποτρόπαια εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας να λαμβάνουν χώρα στις εγκαταστάσεις του…
Ολυμπία – Ελλάδα
Πληθυσμός: 11.069 κάτοικοι
Η πλούσια ιστορία και η παγκόσμια ακτινοβολία της Ολυμπίας δεν χρειάζονται φυσικά συστάσεις! Εδώ και μόνον εδώ λάμβαναν χώρα οι Ολυμπιακοί Αγώνες της αρχαιότητας, με την ολυμπιακή ιερή φλόγα να παραμένει αναμμένη καθ’ όλη τη διάρκεια του περίβλεπτου αθλητικού γεγονότος. Και βέβαια η ολυμπιακή φλόγα συνεχίζει να καίει και στους σύγχρονους Ολυμπιακούς – μετά την επανεισαγωγή της παράδοσης για τους Ολυμπιακούς του Άμστερνταμ το 1928. Κάθε δύο χρόνια λοιπόν (περιλαμβανομένων και των Χειμερινών Ολυμπιακών) η Ολυμπία γίνεται το κέντρο του κόσμου, με εκατομμύρια τηλεθεατές να παρακολουθούν ζωντανά την τελετή της Αφής της Ολυμπιακής Φλόγας…
Πίζα – Ιταλία
Πληθυσμός: 85.517 κάτοικοι
Μπορεί η Πίζα να είναι παγκοσμίως γνωστή για τον κεκλιμένο πύργο της, το σημαντικότατο ωστόσο ιστορικό κέντρο της Ιταλίας δεν είναι μόνο αυτό. Η συμβολή της Πίζας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό είναι ιδιαίτερα αισθητή, καθώς εδώ άνοιξε τις πύλες του ένα από τα πρώτα πανεπιστήμια της Ευρώπης, που λειτουργούσε ήδη από το 1343. Και βέβαια είναι και η πλατεία του καθεδρικού ναού Piazza del Duomo, η οποία αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO…
Βατερλό – Βέλγιο
Πληθυσμός: 29.664 κάτοικοι
Την ώρα που ούτε στο Βατερλό συνωστίζονται οι τουρίστες, η μικρή αυτή ιστορική πόλη διαθέτει στρατιωτικά παράσημα ζηλευτά. Η Μάχη του Βατερλό στις 18 Ιουνίου 1815 είναι από τις πλέον σπουδαίες ιστορικές εχθροπραξίες του πλανήτη, καθώς σηματοδότησε την τελική ήττα ενός από τους ικανότερους στρατηγούς που γνώρισε ποτέ ο κόσμος. Μιλάμε φυσικά για τον γάλλο αυτοκράτορα Ναπολέων Βοναπάρτη, οι στρατιές του οποίου είχαν κατακτήσει ένα σεβαστό μέρος της ευρωπαϊκής ηπείρου στα πρώτα χρόνια του 19ου αιώνα. Και η Μάχη του Βατερλό, στην οποία τα στρατεύματα του γάλλου μονάρχη θα ηττούνταν από τους Βρετανούς και τους Πρώσσους, θα σήμαινε το τέλος τόσο της ηγεμονίας του όσο και της γαλλικής κυριαρχίας στην Ευρώπη. Είναι όμως και το άλλο: το Βατερλό (Waterloo) είναι και ο τίτλος του δεύτερου άλμπουμ του περίφημου σουηδικού ποπ συγκροτήματος ABBA, με το ομώνυμο τραγούδι να κερδίζει στη Eurovision το 1974 και να ψηφίζεται πρόσφατα ως το καλύτερο κομμάτι στην ιστορία του θεσμού!
Από τις ξακουστές μητροπόλεις του αρχαίου κόσμου μέχρι και τα σύγχρονα αστικά κέντρα, η Ιστορία γράφεται τις περισσότερες φορές εντός των τειχών τους.
Τι γίνεται όμως με μικρότερες πόλεις που βρυχώνται κάποιες φορές δυνατότερα από κάθε αντίζηλο μεγαθήριο;
Μιλάμε για κωμοπόλεις με κληρονομιά και άνεμο επιρροής που υπερβαίνει κατά πολύ τα στενά όριά τους, καταφέρνοντας το σχεδόν ακατόρθωτο: να αφήσουν το στίγμα τους βαθιά χαραγμένο στον πλανήτη.
Η λίστα μας δεν περιλαμβάνει φυσικά όλα τα παραδείγματα του κόσμου, λειτουργεί απλώς ως υπενθύμιση για το πώς οι μικροί και ταπεινοί μπορούν να κάνουν πράγματα μεγάλα…
Μπέθελ – ΗΠΑ
Πληθυσμός: 4.255 κάτοικοι
Η παντελώς άγνωστη αμερικανική κωμόπολη έγινε δημοφιλής το 1969 όταν 500.000 άνθρωποι κατέκλυσαν τη φάρμα του Max Yasgur για «Τρεις Ημέρες Ειρήνης και Μουσικής». Σωστά καταλάβατε, μιλάμε για το φεστιβάλ Woodstock που κράτησε τελικά 4 μέρες αντί για τις 3 προγραμματισμένες. Από τις 15-18 Αυγούστου 1969 η γιορτή της μουσικής έβαλε την Μπέθελ στον παγκόσμιο χάρτη όταν οι 60.000 κόσμου που περίμεναν οι διοργανωτές άγγιξαν το μισό εκατομμύριο! Το τέλος μάλιστα του θρυλικού μουσικού γεγονότος συνοδεύτηκε με το μεγαλύτερο κυκλοφοριακό κομφούζιο της αμερικανικής ιστορίας, παραλύοντας τους δρόμους της Νέας Υόρκης. Το αντιπολεμικό και χίπικο φεστιβάλ είχε μόλις γεννηθεί…
Μάαστριχτ – Ολλανδία
Πληθυσμός: 121.831 κάτοικοι
Η ήρεμη ολλανδική πόλη έβλεπε τον χρόνο να περνά ράθυμα μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’90, όταν υπογράφηκε εκεί η ομώνυμη συνθήκη που θα οδηγούσε στη δημιουργία της Ενωμένης Ευρώπης! Η σημαντικότερη συνθήκη που υπογράφηκε ποτέ σε ευρωπαϊκό έδαφος κατά τη σύγχρονη ιστορία δεν θα είχε όμοιό της σε οικονομικό, πολιτικό, κοινωνικό και πολιτιστικό αντίκτυπο, με τις χώρες που την υπέγραψαν να εγκαινιάζουν μια εντελώς νέα εποχή για τους πολίτες τους. Η Συνθήκη του Μάαστριχτ υπογράφηκε στις 7 Φεβρουαρίου 1992 και έστειλε την πόλη μια για πάντα στην παγκόσμια φήμη…
Sighisoara – Ρουμανία
Πληθυσμός: 27.000 κάτοικοι
Την ώρα που το όνομα της πόλης σε πολύ λίγους λέει κάτι, ας διευκολύνουμε τα πράγματα αναφέροντας ότι βρίσκεται εγκατεστημένη στην Τρανσιλβανία. Ναι, στα Καρπάθια Όρη. Και έχει συνδεθεί με τον Βλαντ Γ’, τον πρίγκιπα της Βλαχίας. Τον Βλαντ τον Παλουκωτή δηλαδή. Ναι, τον Δράκουλα! Ο άνθρωπος που ενέπνευσε τον Μπραμ Στόκερ να γράψει ένα από τα απόλυτα μπεστ-σέλερ του πλανήτη και να ασχοληθεί εκτενώς ο κινηματογράφος με τα καμώματά του γεννήθηκε και μεγάλωσε στην πολίχνη αυτή της Τρανσιλβανία…
Αρλ – Γαλλία
Πληθυσμός: 53.000 κάτοικοι
Κατά τον 1ο αιώνα π.Χ., ο Ιούλιος Καίσαρας παραχώρησε τα εδάφη που υφάρπαξε από τις τοπικές φυλές στις νικηφόρες ρωμαϊκές λεγεώνες του. Σύντομα η πόλη θα γινόταν ένα δεύτερο μητροπολιτικό κέντρο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, γνωστό ως «Μικρή Ρώμη της Γαλατίας», και θα φιλοξενούσε μια σειρά από εντυπωσιακά δημόσια κτίρια, που αποτελούν πλέον Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Μπόλικους αιώνες αργότερα, ένας άσημος ζωγράφος του 19ου αιώνα θα συνέδεε άρρηκτα το όνομά του με την πόλη, ζώντας και ζωγραφίζοντας πολυάριθμα τοπία της. Μιλάμε φυσικά για τον Βίνσεντ Βαν Γκογκ, ο οποίος όταν έκοψε το αυτί του το 1888 μεταφέρθηκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο της Αρλ, ένα κτίριο του 16ου αιώνα με διακοσμημένους κήπους, τους οποίους βέβαια και απαθανάτισε με τον χρωστήρα του…
Γιόρκταουν – ΗΠΑ
Πληθυσμός: 65.464 κάτοικοι
Η μικρή και ήσυχη αμερικανική πολίχνη δεν διεκδικεί δάφνες για τον τουρισμό της ούτε φυσικά και για την ξέφρενη νυχτερινή ζωή της. Στα εδάφη της ωστόσο δόθηκε η αποφασιστική μάχη του αμερικανικού Πολέμου της Ανεξαρτησίας, η οποία θα έδινε τέλος στις εχθροπραξίες και θα οδηγούσε στην ανακήρυξη των ΗΠΑ ως ανεξάρτητου κράτους από τον εδώ και αιώνες βρετανικό ζυγό. Εδώ γεννήθηκε λοιπόν ένα έθνος, την ίδια ώρα που ο απόηχος των γεγονότων θα κατέληγε στην κατάρρευση της βρετανικής κυβέρνησης. Το εντυπωσιακό Μνημείο του Θριάμβου, που κατασκευάστηκε το 1884, απαθανάτισε για πάντα τη δόξα του Γιόρκταουν…
Νταχάου – Γερμανία
Πληθυσμός: 43.255 κάτοικοι
Η μικρή πόλη του Νταχάου θα γινόταν γνωστή (διαβόητη δηλαδή) στον κόσμο συνδέοντας το όνομά της με μια από τις μελανότερες σελίδες της σύγχρονης ιστορίας. Κι αυτό γιατί το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου ήταν το πρώτο ναζιστικό κολαστήριο σε γερμανικό έδαφος, το οποίο χτίστηκε κοντά στη μεσαιωνική πόλη του Νταχάου κλέβοντάς της όλη τη «δόξα». Εδώ μετέφεραν αρχικά οι Ναζί τον ίδιο τους τον λαό, γερμανούς αντιφρονούντες δηλαδή και πολιτικούς αντιπάλους, ενώ αργότερα εδώ θα φυλακίζονταν, βασανίζονταν και εκτελούνταν όμηροι όλων των εθνικοτήτων και ηλικιών, αλλά και μειονοτικές ομάδες που μάζευε λυσσαλέα η ναζιστική θηριωδία από τα κατακτημένα εδάφη. Το Νταχάου λειτούργησε μέχρι την κατάρρευση της χιτλερικής Γερμανίας το 1945 βλέποντας χιλιάδες αποτρόπαια εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας να λαμβάνουν χώρα στις εγκαταστάσεις του…
Ολυμπία – Ελλάδα
Πληθυσμός: 11.069 κάτοικοι
Η πλούσια ιστορία και η παγκόσμια ακτινοβολία της Ολυμπίας δεν χρειάζονται φυσικά συστάσεις! Εδώ και μόνον εδώ λάμβαναν χώρα οι Ολυμπιακοί Αγώνες της αρχαιότητας, με την ολυμπιακή ιερή φλόγα να παραμένει αναμμένη καθ’ όλη τη διάρκεια του περίβλεπτου αθλητικού γεγονότος. Και βέβαια η ολυμπιακή φλόγα συνεχίζει να καίει και στους σύγχρονους Ολυμπιακούς – μετά την επανεισαγωγή της παράδοσης για τους Ολυμπιακούς του Άμστερνταμ το 1928. Κάθε δύο χρόνια λοιπόν (περιλαμβανομένων και των Χειμερινών Ολυμπιακών) η Ολυμπία γίνεται το κέντρο του κόσμου, με εκατομμύρια τηλεθεατές να παρακολουθούν ζωντανά την τελετή της Αφής της Ολυμπιακής Φλόγας…
Πίζα – Ιταλία
Πληθυσμός: 85.517 κάτοικοι
Μπορεί η Πίζα να είναι παγκοσμίως γνωστή για τον κεκλιμένο πύργο της, το σημαντικότατο ωστόσο ιστορικό κέντρο της Ιταλίας δεν είναι μόνο αυτό. Η συμβολή της Πίζας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό είναι ιδιαίτερα αισθητή, καθώς εδώ άνοιξε τις πύλες του ένα από τα πρώτα πανεπιστήμια της Ευρώπης, που λειτουργούσε ήδη από το 1343. Και βέβαια είναι και η πλατεία του καθεδρικού ναού Piazza del Duomo, η οποία αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO…
Βατερλό – Βέλγιο
Πληθυσμός: 29.664 κάτοικοι
Την ώρα που ούτε στο Βατερλό συνωστίζονται οι τουρίστες, η μικρή αυτή ιστορική πόλη διαθέτει στρατιωτικά παράσημα ζηλευτά. Η Μάχη του Βατερλό στις 18 Ιουνίου 1815 είναι από τις πλέον σπουδαίες ιστορικές εχθροπραξίες του πλανήτη, καθώς σηματοδότησε την τελική ήττα ενός από τους ικανότερους στρατηγούς που γνώρισε ποτέ ο κόσμος. Μιλάμε φυσικά για τον γάλλο αυτοκράτορα Ναπολέων Βοναπάρτη, οι στρατιές του οποίου είχαν κατακτήσει ένα σεβαστό μέρος της ευρωπαϊκής ηπείρου στα πρώτα χρόνια του 19ου αιώνα. Και η Μάχη του Βατερλό, στην οποία τα στρατεύματα του γάλλου μονάρχη θα ηττούνταν από τους Βρετανούς και τους Πρώσσους, θα σήμαινε το τέλος τόσο της ηγεμονίας του όσο και της γαλλικής κυριαρχίας στην Ευρώπη. Είναι όμως και το άλλο: το Βατερλό (Waterloo) είναι και ο τίτλος του δεύτερου άλμπουμ του περίφημου σουηδικού ποπ συγκροτήματος ABBA, με το ομώνυμο τραγούδι να κερδίζει στη Eurovision το 1974 και να ψηφίζεται πρόσφατα ως το καλύτερο κομμάτι στην ιστορία του θεσμού!